Το τέλος της επανάστασης του Λιτοχώρου και του Κολινδρού

 

Η θυσία των γυναικών στη  Μονή των Αγίων Πάντων

                                   Η παλιά  Μονή των Αγίων  Πάντων  

[...] Από την πλευρά των Τούρκων  ανέλαβε να καταπνίξει την επανάσταση ο Ασάφ Πασάς,  ο  οποίος αφού κατέλαβε τον Κολινδρό, κινήθηκε προς την Κατερίνη και κατευθυνόμενος νοτιότερα πυρπόλησε και λεηλάτησε το Λιτόχωρο.

    Τη νύχτα της 25ης /26ης  Φεβρουαρίου 1878 ο Επίσκοπος Νικόλαος Λούσης  έκαψε το κτίριο της Επισκοπής  στον Κολινδρό  και την επομένη οδήγησε τα γυναικόπαιδα του Κολινδρού και των άλλων χωριών στην Μονή των Αγίων  Πάντων (βρίσκεται  κοντά στη  Βεργίνα  και  στα Παλατίτσια Ημαθίας).

    Αργότερα, ο Ασάφ Πασάς, αφού ολοκλήρωσε την επιχείρηση καταστολής του επαναστατικού κινήματος στην Πιερία, στράφηκε εναντίον της Μονής των Αγίων Πάντων όπου κρύβονταν οι επαναστάτες του Κολινδρού και της ευρύτερης περιοχής. Η αντίσταση που προέβαλαν οι λιγοστοί άνδρες,  δεν ήταν αρκετή να σταματήσει την Τουρκική εκδίκηση. Γυναικόπαιδα συνελήφθησαν και αφού λεηλατήθηκαν αφέθηκαν αργότερα ελεύθερα, να επιστρέψουν στα χωριά τους. 

    Αλλά γύρω στο τελευταίο αυτό οχυρό  και καταφύγιο δύο και πλέον χιλιάδων γυναικόπαιδων, στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων, γράφτηκε ο επίλογος της ανταρσίας, με μια πράξη αυτοθυσίας και ηρωισμού, που θυμίζει το αιώνιο Ζάλογγο. 

               Ο Σταυρός  στο χώρο της θυσίας των γυναικών  στην τοποθεσία "Γαλακτό"  

    Εφτά γυναίκες Βλάχων κτηνοτρόφων από το Σέλι Βερμίου, ρίχτηκαν σ’ ένα γκρεμό κοντά στο μοναστήρι των Αγίων  Πάντων, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Τα ονόματά τους, που καταγράφηκαν στο μνημείο ηρώων των Παλατιτσίων, είναι:

1) Κυράτσα Γκουδουβάνου,

2) Ελένη Τούλη,

3) Σάντα Τούλη,

4) Μαρία Μαρίτση,

5) Βαγγελιώ Μητριώνη,

6) Σούλα Μητριώνη, κόρη της προηγούμενης και

7) Αικατερίνη Νιώπα, σύζυγος του Μ. Νιώπα. Βρέθηκε νεκρή να κρατά το βυζανιάρικο αγοράκι της στην αγκαλιά της. Το παιδί αυτό που επέζησε της θυσίας, έζησε στη Βέροια  όπου υπάρχουν και απόγονοί του.