Οι συνέπειες της καταστροφής του Λιτοχώρου

    Ο Ασάφ πασάς, μετά την κατάληψη του Λιτοχώρου, διέταξε αυτούς που πήγαν με τις οικογένειες τους στο μοναστήρι να επιστρέψουν. Οι φοβισμένοι και δυστυχισμένοι Λιτοχωρίτες αποφάσισαν να επιστρέψουν μετά την απειλή ότι θα επιτεθεί και θα βομβαρδίσει το Λιτόχωρο. Έμειναν στα εκατό περίπου σπίτια που σώθηκαν. Ακολούθησαν όμως πάλι βαναυσότητες και βιασμοί. Έτσι κατάλαβαν ότι δεν μπορούσαν να μείνουν.

    Ο Ασάφ δεν επέτρεπε σε κανέναν να φύγει αλλά με τη βοήθεια του Βατικιώτη τα κατάφεραν. Έτσι οι Λιτοχωρίτες μεταφέρθηκαν με τουρκικά πλοία και λιτοχωρίτικα καΐκια στη Θεσσαλονίκη. Η συμπαράσταση των Ελλήνων της Θεσσαλονίκης ήταν μεγάλη καθώς και του προσωπικού του αλευρόμυλου Αλλατίνη. Όσοι δεν είχαν συγγενείς στη Θεσσαλονίκη εγκαταστάθηκαν στο νοσοκομείο, στην μητρόπολη, στους αλευρόμυλους. Με τη βοήθεια του Βατικιώτη και του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης έγιναν έρανοι για να βοηθήσουν τους πρόσφυγες.

    Όταν γύρισαν στο Λιτόχωρο έφεραν πίσω τα κειμήλια του Ναού του Αγίου Δημητρίου και τα σύχνα που είχαν μεταφέρει στον ναό του Γρηγορίου Παλαμά στη Θεσσαλονίκη. Πολλοί από αυτούς τους Λιτοχωρίτες έμειναν μόνιμα στη Θεσσαλονίκη.

Πηγές: Νίκου Χρ. Κάκαλου: «Το Λιτόχωρο κατά την Επανάσταση του 1878 και ο Ευάγγελος Κοροβάγκος», Δήμος Λιτοχώρου 1992.

Ιωάννη Φ. Καζταρίδη:  «Η Πιερία κατά την Τουρκοκρατία», Κατερίνη 2002.

Άννα Αλεξίου, Νικόλαος Καλαμπάκας, Σταματία - Μαρία Τόσκα